İşçiler, ölümle baş başa bırakılıyor! 57 günde 1 ölüm, 6 yaralı…

• "Kazaların temelinde güvenlik kültürü eksikliği yatıyor”

• “Şantiye bilgisi olmayan kişiler, inşaatlarda çalışıyor… Ülkeye girişlerde yetkinlik belgesi aranmalı"

• “İş yerleri, şantiyelerde tüm tedbirleri almalı”

• “İşverenin, uzmanı yanında bulundurmaması halinde uzman ile işçi buluşamıyor”

• “Çalışma Bakanlığı’nın kadrosu yetersiz”

• “Şantiyelerde kaçak işçilerin olduğunu duyuyoruz”

• “Devlet kendi politikalarını artırmalı ve denetimlerini sıklaştırmalı”

Son günlerde ülkenin farklı bölgelerindeki inşaatlarda ve çalışma alanlarında, kötü çalışma koşullarıyla, yetersiz iş güvenliği önlemleriyle ve güvencesizlikle baş başa bırakılan emekçiler meydana gelen iş kazalarında hayatını kaybediyor.

Lefke’de 9 Şubat 2024 tarihinde, Evergreen şirketine ait inşaattın sekizinci katından atılan tahta palet, 37 yaşındaki Md. Ali Hossain Sohag’ın başına çarpmış, ağır yaralanan Sohag olay yerinde hayatını kaybetmişti. Kazanın ardından, iş sağlığı ve güvenliği konuları yeniden gündeme taşındı. İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanları Birliği (İSG-BİR) Başkanı Güvenç Yüksel, Kıbrıs Postası’na anlattı.

"KAZALARIN TEMELİNDE GÜVENLİK KÜLTÜRÜ EKSİKLİĞİ YATIYOR”

İSG-BİR Başkanı Güvenç Yüksel, bütün kazaların temelinde güvenlik kültürü eksikliğinin yattığını belirterek, konuyu bütün yönleriyle açıkladı. İş kazalarının, yasal mevzuat ve iş güvenliğinin tam anlamıyla şantiyelerde ve tüm çalışma alanlarına yansıtılmamasından dolayı yaşandığının altını çizen İSG-BİR Başkanı Güvenç Yüksel, çalışma alanlarında gerekli önlemlerin, eğitimlerin, bilgilendirmelerin, donanımların, doğru kişisel koruyucu donanımların ve eğitimlerin verilmemesinden dolayı iş kazalarının meydana geldiğine vurgu yaptı.

Güvenç Yüksel, “Çalışanlar doğru bir şekilde bilgilendirilmediği sürece, şantiye alanında nasıl davranılacağı konusunda yetkinlik ve bilgi düzeylerinin artırılmadığı sürece ve doğru ekipman, doğru malzeme olmadığı sürece iş kazaları kaçınılmaz olacak” açıklamasında bulundu.

İŞ KAZALARINDAKİ ARTIŞIN NEDENİ; TEDBİRSİZLİK VE EĞİTİMSİZLİK

Güvenç Yüksel, gerekli tedbirlerin alınmadığı şantiyelerde iş kazalarının yaşandığını belirterek, şantiyelerdeki tedbirsizliklerin yanı sıra, çalışanların bilgi, eğitim ve özellikle üçüncü dünya ülkelerinden gelen kişilerin, kültürel, eğitimsel, mesleki yetkinlik belgelerinin olmamasından kaynaklı da iş kazalarının önünün açıldığına vurgu yaptı.

“ŞANTİYE BİLGİSİ OLMAYAN KİŞİLER, İNŞAATLARDA ÇALIŞIYOR… ÜLKEYE GİRİŞLERDE YETKİNLİK BELGESİ ARANMALI”

Şantiye bilgisi ve bu alanda hiç tecrübesi olmayan kişilerin, para kazanabilmek için ülkeye gelip, şantiyelerde “eğitilmeden” çalıştırıldığına değinen Güvenç Yüksel, yabancı uyruklu kişilerin, yurt dışından gelirken, yetkinlik belgelerinin ve bu alanda çalıştıklarına dair belgelerinin aranıp, ülkede çalışma izinlerinin ve adaya girişlerinin ona göre verilmesi gerektiğini söyledi.

“İŞ YERLERİ, ŞANTİYELERDE TÜM TEDBİRLERİ ALMALI”

İş yerlerinin alması gereken tedbirlerle de ilgili konuşan Güvenç Yüksel, “Tüm iş yerleri yasal mevzuat ve İş Sağlığı Güvenliği Yasası çerçevesinde değerlendirmeler yapıp, eğitimleri ve şantiyede alınabilecek önlemleri bununla ilgili yapılması gereken tedbirlerin tümünü, tüm paydaşlar ile almalıdır” diye konuştu. Güvenç Yüksel, işçilerin yanı sıra, şantiye çevresinde de gerekli güvenlik önlemlerinin alınması gerektiğini ifade etti.

DENETİM EKSİKLİĞİ… “ÇALIŞMA BAKANLIĞI’NIN KADROSU YETERSİZ”

Güvenç Yüksel, hızla büyüyen inşaat sektöründe denetim eksikliğine vurgu yaptı. Çalışma Bakanlığı’nın kadrosunun yetersiz olduğunu belirten Güvenç Yüksel, “Ada çapında 20-25 personeli var. Sadece inşaat değil, tüm iş yerleri, çalışma hayatıyla ilgili tüm kontrol ve denetimleri yapmakla yükümlüdür. Bu kadar personelle inşaatların ve çalışma alanlarının denetlenmesi zor” ifadelerini kullandı. Çalışma hayatını daha sık denetlenebilmesi için gerekli düzenlemelerin ve yaptırımların uygulanması yönünde çağrıda bulunan Güvenç Yüksel, uygulanan cezai yaptırımların basın yoluyla duyurulması yönünde öneride bulunarak, açıklamasının devamında şunları söyledi:

“Her inşaatın başında bir görevli dikmek kolay değil ama en azından belli periyotlar ve belli sektörlerde özellikle ölümle sonuçlanabilecek iş kazalarının yoğun olduğu sektörlere öncelik verilip, bununla ilgili denetimler yapılıp, sonuçları basınla paylaşılmalı. Denetimlerin yapıldığının ve üzerinde durulduğunun imajının ortaya konması bunun yanında da Müteahhitler Birliği, Taşeronlar Birliği gibi sektör paydaşlarıyla ortak hareket edip, bu konularla ilgili ivedi bir şekilde hayata geçmesi için önlemler birlikte alınıp, geliştirmeleri gerekmektedir. Şu anda denetimler çok yetersiz ve o denetimleri bugün başlatsak bir anda değişim olmaz ancak yaptırım gücü olan konularla, basınla birlikte bunları yaygınlaştırmaları ve etkin hale getirmek önemli. 2024 yılında çok fazla iş kazası oldu, bir tane de ölümlü iş kazası yaşandı. Bu dönemlerde toplum olarak duyarlılık gösteriliyor ancak bu hassasiyet belli bir süre sonra ortadan kalkıyor ve yine eski haline dönüyor.”

"İŞVERENİN, UZMANI YANINDA BULUNDURMAMASI HALİNDE UZMAN İLE İŞÇİ BULUŞAMIYOR”

İş sağlığı güvenliği hizmetinin, işverenin talep edip uzmanı yanında bulundurmaması halinde, uzman ile işçinin buluşma şansının olmadığını kaydeden Yüksel, “Uzmanların olduğu şantiyelerdeki mevcut durum, iş sağlığı ve güvenliği açısında çok daha iyi durumdadır, ülkemizde de benzer örnekleri var” diye konuştu.

“UZMANLAR, OKUMA-YAZMA BİLMEYEN ÇALIŞANLARI GÖRSELLERLE BİLGİLENDİRMEYE ÇALIŞIYOR”

Yüksel, iş sağlığı ve güvenliği uzmanlarının da yaşadığı sorunlarla ilgili bilgi paylaştı, özellikle üçüncü dünya ülkelerinden gelen kişilerin, yabancı dili olmadığını hatta okuma-yazması olmayanların bile olduğunu söyledi. Hem uzmanlar hem de çalışanlar açısından eğitim aşamasında sorunlar yaşandığına dikkat çeken Yüksel, “Uzmanlar, çalışanları görsellerle ve aracılarla bilgilendirmeye çalışıyor. Şantiyede gösterilenlere uymayanları yerinde de uyarıyoruz. Gerekli bilgilendirmeleri ve yapılması gerekenleri yerinde inceleyip, uyarılarımızı veriyoruz” ifadesini kullandı.

“İŞVERENLER, UZMANLARDAN HİZMET ALIP, KONTROLLERİN YAPILMASINI SAĞLAMALIDIR”

“İşverenlerin, iş sağlığı konusunda hassasiyet gösterip, uzmanlardan hizmet alıp, kontrollerin yapılmasını sağlamalıdır” açıklamasında bulunan Yüksel, işverenlerin kendi iç denetimini yapması gerektiğini söyledi.

Adada kaç tane inşaat olduğunu, kaç tane üçüncü dünya ülkesinden çalışan olduğunu, kaç tane Türkiyeli çalışan olduğunu ve kaç tane KKTC’li çalışan olduğuna dair herhangi bir istatistiki verilerin olmamasından dert yanan Yüksel, verilerin kurum ve kuruluşlar tarafından bilinmediğini açıkladı.

“ŞANTİYELERDE KAÇAK İŞÇİLERİN OLDUĞUNU DUYUYORUZ”

Ülkedeki bir başka sorunun ise, “kaçak” kişi problemi olduğuna değinen Yüksel, “Şantiyelerde de kaçak işçilerin olduğunu birçok yerde duyup, görüyoruz. İş sağlığı ve güvenliği uzmanlarının bulunduğu şantiyelerde gerekli önlemler alınıyor ama bu sayı yeterli düzeyde değil. İstatistiki veriler olmamasında dolayı sayıyı net olarak bilmiyoruz. Zaten olsaydı bu kadar fazla iş kazalarını duymazdık” değerlendirmesinde bulundu.

"DEVLET KENDİ POLİTİKALARINI ARTIRMALI VE DENETİMLERİNİ SIKLAŞTIRMALI”

Yüksel son olarak ise, devlet bacağı ve işveren bacağının üzerine düşen görevleri yerine getirmesi gerektiğini belirterek, “Devlet kendi politikalarını artırmalı, denetimlerini sıklaştırmalı, işverenler de ekonomik koşulların ötesinde insan hayatının paradan daha değerli olduğunu düşünce ile birlikte şantiyelerde ve çalışma ortamlarında iş güvenliği konularından bu bilgilendirmeyi yapmalı” dedi.