KKTC'de Cumhurbaşkanlığı için 1500 imza şartı: Demokratik mi, engelleyici mi?

KKTC'deki düzenleme, Kıbrıs Cumhuriyeti'nde imza şartı olmadan 35 yaşında Cumhuriyet vatandaşı olan herkesin aday olabilmesi, Birleşik Krallık'ta ise en az 18 yaşında olmanın yeterli olması gibi uygulamalardan ayrılıyor. Fransa'da 500, Finlandiya'da 20 bin, İrlanda'da ise en az 20 parlamenter desteği isteniyor.

Tartışmalar, önerilen 1500 imza şartının bağımsız veya küçük parti adaylarını zorlaştıracağı ve demokratik katılımı sınırlayacağı yönünde. KKTC'deki toplam seçmen sayısı 210 bin 121 olduğunda, 1500 imza şartı %0,71'e denk geliyor. Bu oranın, küçük nüfuslu ülkelerde adaylık süreçlerini olumsuz etkileyebileceği belirtiliyor.

Karşılaştırmalı uygulamalar incelendiğinde, Avrupa'daki bazı ülkelerde benzer imza veya destek şartları bulunsa da, bu ülkelerin nüfusları ve siyasi yapıları dikkate alındığında, KKTC'deki uygulamanın orantısız olduğu eleştirileri dile getiriliyor. Örneğin, küçük nüfuslu ülkelerde yüksek imza talepleri, demokratik katılımı olumsuz etkileyebilir ve bağımsız adayların yarışma şansını azaltabilir.

Yasa önerisinin Meclis'teki görüşmeleri sürerken, seçim sisteminde yapılacak değişikliklerin demokratik temsil ve katılım ilkeleri çerçevesinde ele alınması gerektiği vurgulanıyor. Kamuoyunda, düzenlemenin olası etkileri ve Avrupa'daki uygulamalarla uyumu konusunda geniş çaplı bir tartışma bekleniyor.