Zohran Mamdani: New York'un ilk Müslüman sosyalist belediye başkanı adayı

Oyların yüzde 95'inin sayıldığı Demokrat ön seçimlerinde Mamdani, 2021'de cinsel taciz iddialarının ardından görevinden istifa eden eski vali Andrew Cuomo'ya karşı yüzde 43'e yüzde 36 oranında önde.

Posta yoluyla gönderilen oyların 1 Temmuz'a kadar beklenecek olması nedeniyle kesin sonuçların açıklanmasının temmuzun ilk haftasını bulabileceği belirtiliyor.

Mamdani'nin adaylığı kesinleşirse şehrin ilk Müslüman belediye başkan adayı olarak tarihe geçecek.

Mamdani zafer konuşmasında taraftarlarına "Bu gece tarih yazdık. New York belediye başkanlığı için Demokrat adayınız olacağım" dedi.

Yerel siyasette bir dönem baskın bir isim olan Cuomo'ya karşı kazandığı zafer, yenilikçiler için bir dönüm noktası ve şehrin siyasi ağırlık merkezinde bir değişimin sinyalini veriyor.

Mamdani'ye destek tabandan ve cesur bir sol kanat platformundan besleniyor.

İsmi Türkiye bağlantılı suçlamalarla da gündeme gelen New York Belediye Başkanı Eric Adams'ın görev süresi bu yıl doluyor.

Kentin yeni belediye başkanı 4 Kasım'daki seçimlerle belirlenecek.

EŞİYLE FLÖRT UYGULAMASINDA TANIŞTI

Uganda'nın başkenti Kampala'da doğan Mamdani, yedi yaşındayken ailesiyle birlikte New York'a taşındı.

Bronx Bilim Lisesi'ne gitti ve ardından Bowdoin Üniversitesi'nde Afrika Çalışmaları alanında lisans derecesini aldı. Burada Filistin'de Adalet İçin Öğrenciler adlı grubun kampüs örgütlenmesini başlattı.

Şehrin ilk Müslüman ve Güney Asyalı belediye başkanı adayı olan Y kuşağının yenilikçi mensubu, çok kültürlü New York için ön seçim kampanyasında köklerine yaslandı. Urduca yayınladığı bir videosunda Bollywood film kliplerinden kesitler vardı. Bir diğerindeyse İspanyolca konuşuyordu.

Mamdani ve Brooklyn'de yaşayan 27 yaşındaki Suriyeli sanatçı eşi Rama Duwaji, Hinge adlı flört uygulamasında tanışmış.

Annesi Mira Nair ünlü bir film yönetmeni ve babası Profesör Mahmood Mamdani Columbia Üniversitesi'nde dersler veriyor. Her iki ebeveyni de Harvard mezunu.

Mamdani kendisini halkın adayı ve örgütleyicisi olarak tanıtıyor.

Eyalet meclisi profilinde, "Hayat; film, rap müzik ve yazarlık gibi sapmalarla kaçınılmaz dönüşler yaptıkça, dünyamızın olaylarla umutsuzluğa değil, eyleme sürüklenmesini sağlayan şey hep örgütlenme oldu" yazıyor.

Siyasete girmeden önce, New York'un Queens ilçesindeki düşük gelirli ev sahiplerinin tahliye edilmesine karşı mücadele eden bir konut danışmanı olarak çalıştı.

Müslüman kimliğini kampanyasının görünür bir parçası haline getirdi. Camileri düzenli olarak ziyaret etti ve şehirdeki geçim kriziyle ilgili Urduca bir kampanya videosu yayınladı.

Bu baharda düzenlediği bir mitingde, "Müslüman olarak toplum önünde durmanın, bazen gölgelerde bulabildiğimiz güvenliği de feda etmek anlamına geldiğini biliyoruz" dedi.

BBC'ye konuşan sosyal adalet örgütü DRUM'un siyasi direktörü Jagpreet Singh, "Şu anda belediye başkanı adayları arasında Zohran dışında gerçekten önemsediğim konuların tamamını temsil eden kimse yok" dedi.

MAMDANİ'NİN GEÇİM KRİZİYLE MÜCADELESİ

Mamdani, ABD'nin en pahalı şehrinde yaşayan seçmenlerin Demokratlardan beklentisinin uygun fiyatlı konutlar olduğunu söylüyor.

Yakın zamanda gerçekleşen bir etkinlikte BBC'ye verdiği demeçte, "Bu, halkının dörtte birinin yoksulluk içinde yaşadığı, her gece 500 bin çocuğun aç yattığı bir şehir. Ve nihayetinde, onu bu kadar özel kılan şeyi kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya olan bir şehir" dedi.

Geçim kriziyle mücadele için şöyle bir reçete önerdi:

• Kent çapında bedava otobüs hizmeti
• Kira dondurma ve ihmalkar ev sahipleri için daha sıkı hesap verilebilirlik
• Şehre ait bir uygun fiyatlı marketler zinciri
• Altı hafta ila beş yaş arasındaki çocuklar için evrensel çocuk bakımı
• Kirası sabit, sendikalar tarafından inşa edilmiş konut üretiminin üç katına çıkarılması

Planında ayrıca Belediye Başkanlığı Ofisi'nin mülk sahiplerini sorumlu tutacak şekilde "yeniden düzenlenmesi" ve kalıcı olarak uygun fiyatlı konutların büyük ölçüde genişletilmesi de yer alıyor.

Kampanyasında bu politikaları son derece görsel ve viral hareketlerle ilişkilendirdi.

Kira dondurmayı dramatikleştirmek için Atlantik'e daldı. Gıda güvensizliğini vurgulamak için bir metro treninde Ramazan orucunu burrito dürümle açtı.

Ön seçimlerden birkaç gün önce Manhattan'ın tamamını yürüdü, seçmenlerle selfie çektirmek için sık sık durdu.

Şehri daha uygun fiyatlı hale getirebileceği konusunda ısrar etse de eleştirmenler bu tür iddialı vaatleri sorguluyor.

New York Times gazetesi, şehrin belediye başkanlığı ön seçiminde kimseyi desteklemedi ve adayları genel olarak eleştirdi.

Editör kurulu, Mamdani'nin gündeminin "şehrin zorluklarına tam anlamıyla uygun olmadığını" ve "yönetimin kaçınılmaz tavizlerini sıklıkla görmezden geldiğini" söyledi.

Kurul, kira dondurma planının konut arzını kısıtlayacağını söyledi.

"DENEYİMSİZ VE FAZLA RADİKAL"

Cuomo ve diğerleri, Mamdani'yi 115 milyar dolarlık bütçesi ve 300 binden fazla belediye çalışanı olan bir şehir için deneyimsiz ve fazla radikal biri olarak nitelendiriyor.

Büyük bağışçılar ve Bill Clinton gibi merkezciler tarafından desteklenen Cuomo, deneyimin öneminde ısrar etti: "Deneyim, yeterlilik, işi nasıl yapacağını bilmek, Trump'la nasıl başa çıkacağını bilmek, Washington'la nasıl başa çıkacağını bilmek, eyalet meclisiyle nasıl başa çıkacağını bilmek, bunlar temeldir. İşi başında öğrenmeye inanıyorum ancak New York belediye başkanı olarak değil."

Ancak siyasi stratejist Trip Yang, "deneyimin" bu siyasi çağda kesin belirleyici olmadığını söyledi.

Ve Mamdani kazansın ya da kazanmasın, kampanyasının "akıl almazı" başardığına inanıyor.

"Zohran on binlerce gönüllü, yüz binlerce benzersiz bağışçı tarafından destekleniyor. Bu kadar çok gönüllü ve tabandan gelen heyecanın olduğu bir Demokrat ön seçim kampanyası New York'ta nadiren görülüyor" dedi.

Destekçilerinden Lokmani Rai ise, "Bizi anlıyor. O bizden biri. O bizim topluluğumuzdan, biliyorsunuz, göçmen topluluğundan" diye ekledi.

İSRAİL VE FİLİSTİN

Mamdani için ABD'nin çok kültürlü topluluklarından birinin yaşadığı Jackson Heights'taki bir parkta düzenlenen kampanya etkinliğinde, Latin yiyecek satıcıları dondurma ve atıştırmalıklar satıyor, çocuklar etrafta koşturup salıncaklarda sallanıyordu.

Birçok açıdan, sahne şehrin çeşitliliğini mükemmel bir şekilde yansıtıyordu. Birçok Demokrata göre bu, New York'un en değerli varlığı. Ancak şehir ırksal ve politik gerginliklerden uzak değil.

Mamdani, her gün İslamofobik tehditler aldığını, bazılarının ailesini hedef aldığını söyledi. Polise göre, tehditlerle ilgili bir nefret suçları soruşturması devam ediyor.

BBC'ye konuşan Trump, ırkçılığın ABD siyasetinde neyin çalışmadığının göstergesi olduğunu söyledi.

ABD Başkanı, "Donald Trump'ın yeniden seçilmesine izin veren" ve "kim oldukları veya nereden geldikleri önemli olmaksızın" çalışan insanları savunmayan Demokrat Parti'yi eleştirdi.

Adayların İsrail-Gazze savaşına ilişkin tutumları da seçmenlerin aklında büyük olasılıkla yer alıyordu.

Mamdani'nin Filistinlilere olan güçlü desteği ve İsrail'e yönelik kararlı eleştirisi, Demokrat Partinin çizgisinden öteye geçiyor.

Eyalet meclisi üyesi, uluslararası insan hakları yasasını ihlal eden İsrail yerleşimleriyle bağlantıları olan New York hayır kurumlarının vergi muafiyetini sona erdirmek üzere bir yasa tasarısı sundu.

Ayrıca İsrail'in Gazze'de soykırım yaptığını, bir apartheid devleti olduğunu ve İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu'nun tutuklanması gerektiğini düşündüğünü söyledi.

İsrail, soykırım ve apartheid suçlamalarını şiddetle reddediyor.

• Hamas-İsrail savaşında tartışılan terimler hukukta nasıl tanımlanıyor?

Mamdani, basına verdiği röportajlarda İsrail'in bir Yahudi devleti olarak var olma hakkını destekleyip desteklemediği sorusuna yanıt vermesi için baskı gördü.

Haziran ayında verdiği yanıtta, "Din veya başka bir şeye dayalı bir vatandaşlık hiyerarşisi olan herhangi bir devleti desteklemek konusunda rahat değilim, bence bu ülkede sahip olduğumuz şekilde, eşitlik dünyadaki her ülkede kutsallaştırılmalı. Benim inancım bu" dedi.

İsrail, tüm dinlerin yasalar altında eşit haklara sahip olduğunu söylüyor.

Mamdani ayrıca İsrail'in bir devlet olarak var olma hakkını kabul ettiğini belirterek 23 Haziran'da bir TV programında yaptığı açıklamada, "Tüm uluslar gibi ben de İsrail'in var olma hakkına ve uluslararası hukuku koruma sorumluluğuna inanıyorum" dedi.

Mamdani ayrıca New York'ta antisemitizme yer olmadığını belirterek, seçilmesi halinde nefret suçlarıyla mücadele için ayrılan fonu artıracağını söyledi.

• Antisemitizm ile Siyonizm karşıtlığı arasındaki fark ne?

Cuomo ise kendisini "İsrail'in aşırı destekçisi ve bundan gurur duyan biri" olarak tanımladı.

Demokratların birçok açıdan New York'ta karşı karşıya olduğu sorunlar, partinin gelecekteki seçimlerde karşılaşacağı sorunlarla aynı.

Bundan sonra, ön seçimler, parti için ne anlama geldiği ve Trump'ı nasıl alt edebileceği konusunda ülke çapında tartışmalara yol açabilir.