BM, devam eden insani krizlere rağmen Suriye'de erken toparlanma aşamasının başladığını açıkladı

Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Mukim Koordinatörü Adam Abdelmoula, ‘Suriye'nin erken toparlanma ve yeniden inşa aşamasının’ başladığını duyurdu. Abdelmoula, Esed rejiminin devrilmesinden dokuz ay sonra, Suriye'deki yerinden edilme sorununun, 6 milyondan fazla ülke içinde yerinden edilmiş kişi ve dünya çapında 6 milyondan fazla mülteci ile dünyanın en büyük yerinden edilme krizlerinden biri olmaya devam ettiğini belirtti.

Suriye halkının yüzde 90'ından fazlası yoksulluk çekiyor ve bu yılki insani yardım planı için gerekli finansman ciddi şekilde yetersiz. Plan için gerekli olan 3,2 milyar dolarlık finansal desteğin şu ana kadar sadece yüzde 14'ü sağlanabildi.

Abdelmoula bugün, uzun süredir yürüttüğü görevini bırakmadan evvel düzenlediği basın toplantısında, son iki hafta boyunca yedi vilayeti gezdiği sırada ‘durumun ne kadar zor ve ihtiyaçların ne kadar ciddi olduğunu’ gördüğünü söyledi. On dört yıllık savaş, 2023 depremi ve Lazkiye'de son zamanlarda meydana gelen yangınlar gibi doğal afetler, kıyı kesiminde, Ceramana, Sahnaya ve Suveyda'da yaşanan güvenlik sorunları ve kuraklık, ‘insani durumu karmaşıklaştırarak müdahaleyi daha da zorlaştırdı’.

Abdelmoula, Suriye'de şu anda yaklaşık 16,5 milyon kişinin insani yardıma ihtiyacı olduğunu ve Suriyelilerin yüzde 90'ının yoksulluk içinde yaşadığını söyledi. Abdelmoula, ülke içinde ve dışında yaklaşık 2,5 milyon yerinden edilmiş kişi ve mültecinin geri döndüğünü, bunların çoğunun evlerinin yıkıldığını, Suriye'deki konutların yaklaşık yüzde 24'ünün çatışma ve depremler nedeniyle hasar gördüğünü veya yerle bir olduğunu ifade etti.

Suriye'nin altyapısının savaş nedeniyle harap olduğunu belirten Abdelmoula, ‘ev sahibi toplulukların sınırlı kaynaklarla ciddi baskı altında olduğunu’ bildirdi. Abdelmoula, “Suriye'deki sağlık tesislerinin yarısından fazlası çalışmıyor ve bu da temel sağlık hizmetlerine erişimi ciddi şekilde kısıtlıyor” dedi.Suriye'deki eğitim durumuna ilişkin olarak Abdelmoula, ülkedeki okulların yüzde 40'ından fazlasının kapalı olduğunu, tahmini 2,4 milyon çocuğun okula gitmediğini ve 1 milyondan fazla çocuğun okulu bırakma riskiyle karşı karşıya olduğunu ifade etti. Suriye'deki yerinden edilme krizinin dünyadaki en büyük yerinden edilme krizlerinden biri olmaya devam ettiğini belirten Abdelmoula, “6 milyondan fazla Suriyeli ülke içinde yerinden edilmiş durumda ve dünya çapında 6 milyondan fazla mülteci bulunuyor” ifadesini kullandı.BM Suriye Mukim Koordinatörü Abdelmoula, BM'ye sağlanan fonlarda ciddi bir eksiklik olduğunu ifade ederek, “Bugüne kadar, 2025 Suriye İnsani Müdahale Planı'na gerekli olan 3,2 milyar doların sadece yüzde 14'ü ulaştı” dedi. Fon eksikliği, insani yardım çalışmalarının otomatik olarak azalmasına yol açtı ve BM'nin çalışma alanı, Suriye'deki en savunmasız 8 milyon kişiye odaklanmak üzere daraldı. Bu sayı, yardıma ihtiyacı olan toplam sayının yarısından az.

BM'nin Suriye'deki çalışmalarını, insani yardım faaliyetlerini güçlendirme ve Suriye'deki toparlanma ve kalkınmayı destekleme önceliklerini ve gelecek planlarını gözden geçiren Abdelmoula, vilayet yönetimleriyle birlikte müdahale önceliklerini belirlemek için çalışacağını söyledi. BM, ‘erken toparlanma ve yeniden inşa aşamasına giren’ Suriye genelinde kalkınma programlarını yeniden canlandırmaya başladı.

BM kuruluşları ve ortaklarının Suriye'deki hastaneleri, okulları ve altyapıyı yeniden inşa etmek ve restore etmek için çalıştıklarını belirten Abdelmoula, ‘Suriye halkının refah, kalkınma ve onurlu bir yaşamın geleceğini sağlayacak enerji ve kapasiteye sahip olduğuna’ olan güvenini dile getirdi. Abdelmoula, Suriye hükümeti ile ülkedeki BM çalışmalarını desteklemek için yakın ve artan bir iş birliği içinde olduklarını belirtti.

Adam Abdelmoula, Beşşar Esed rejimine karşı devrimin patlak vermesinden yaklaşık bir yıl sonra, 2012 yılında Suriye'deki görevine başladı. Abdelmoula, o dönemde ‘eski rejimin bunlardan yararlanmaması ve siyasi olarak istismar edilmemesi için tüm kalkınma faaliyetlerini durdurma’ kararı aldı. ‘Tarihi ana ve Suriyeliler için yeni bir dönemin başlangıcına’ şahit olmaktan duyduğu mutluluğu dile getiren Abdelmoula, BM'nin Suriyelilere yönelik rolünü sürdürme kararlılığını vurguladı.

Abdelmoula'nın Suriye'deki Mukim Koordinatörlük pozisyonuna henüz bir halef atanmadı. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'nin (UNHCR) Suriye Temsilcisi Gonzalo Vargas Llosa, yeni bir koordinatör atanana kadar geçici olarak Mukim Koordinatörlük görevini üstlenecek.