İktisatbank piyasa analizi: Altın ve Bitcoin yükseliyor, borsalar rekorda. TCMB faiz indirdi, gözler CHP'de

İktisatbank'ın 12 Eylül 2025’e ilişkin Günlük Piyasa Analiz ve Yorumu şu şekilde:

TCMB'nin dün sonuçlanan olağan Eylül ayı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısından 250 baz puan faiz indirim kararı geldi. Böylelikle politika faizi %43 seviyesinden %40,50 seviyesine getirildi. Anketlerin yoğunluklu olarak 200 baz puan bizim ise 300 baz puan beklentimizin olduğunu bir kez daha hatırlatalım. Beklentinin ortasında gelen karar ardından Türk mali piyasalarında dünkü gün temkinli bir şekilde tamamlandı. TCMB her ne kadar dezenflasyonist duruşunu korumaya devam etse de, akıllarda siyasi gelişmeler ve 15 Eylül'ün olduğunu not etmemiz gerekiyor. Ekonomist kimliğimizin ötesinde hukukî gelişmeleri de anlamaya çalışıyoruz. Dün Ankara 3.Asliye Hukuk Mahkemesi CHP'nin İstanbul İl Kongresi'nin iptali davasını esastan reddetti. BIST100 ana endeksi günü %2 düşüşle tamamlarken, faiz indirimlerinin yarayacağını beklediğimiz bankacılık endeksi daha da sert geriledi: %2,9. 

Politika metninde yer alan önemli ama beklediğimiz bir değişikliğe de kısaca değinmek isterim. Metinde uzun bir süredir yer alan "Fiyat istikrarı sağlanana kadar sürdürülecek sıkı para politikası duruşu, talepte dengelenme, Türk Lirasında reel değerlenme ve enflasyon beklentilerinde düzelme vasıtası ile dezenflasyon sürecini destekleyecektir." cümlesinde yer alan "Türk Lirasında reel değerlenme" ibaresi metinden çıkarılmış. Bu değişiklik bir nebze de olsun güvercin bir duruş olarak yorumlansa da, bizler bunu çok da sürpriz bir adım olarak karşılamadık. Hatırlanacağı üzere son Enflasyon Raporu'nda Başkan Yardımcısı Akçay, bunun iletişimi önden yaparak TL'de sınırlı reel değerlenme veya göz ardı edilebilecek bir reel değer kaybı ifadesi kullanmıştı. Metinde yapılan değişikliği normalleşme adımı olarak okuyoruz. 

Karar ardından USDTRY kuru bebek adımları ile 41,28 seviyesine gelirken, 5 yıl vadeli CDS risk primi ise yönünü aşağıya çevirerek son altı ayın en düşük seviyesi olan 262 baz puana kadar geriledi. TCMB'nin net yabancı para pozisyonu 10 Eylül valörlü işlemlerde 43,3 milyar dolar düzeyine kadar geriledi. Bu rakamın siyasi riskler artmadan 48,5 milyar dolar seviyesinde olduğunu, geçen dokuz günlük sürede altın fiyatlarında yaşanan kesintisiz yükselişi (rekorları) da dikkate alırsak, TCMB'nin net yabancı para pozisyonunda yaşanan kaybın 5 milyar dolardan daha fazla olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.  

Her hafta perşembe günü açıklanan haftalık TCMB verilerinin de işaret ettiği üzere, 5 Eylül ile biten haftada, yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi pozisyonu haftalardır devam eden kesintisiz yükseliş ardından anlamlı bir şekilde 523 milyon dolar azalmış. Devlet iç borçlanma senetlerinden ise 0,8 milyar dolar çıkış gördük. Faiz indirim kararı ardından iki yıl vadeli gösterge tahvilin bileşik faizi, birkaç gün önce siyasi risk kapsamında artan satışlarla %41 seviyesini test etmesi ardından %40,68 seviyesine kadar geriledi.  

Parite etkisinden arındırılmış seriye göre yurtiçi yerleşiklerin DTH hacmi 2,8 milyar dolar artarken, bu hafta yükselişin arkasında sadece kurumsal müşteriler yer almamış! Gerçek kişilerin DTH hacmi yaklaşık 1 milyar dolar artarken, yükselişin arka planında siyasi risk algısında yaşanan değişimin yattığını düşünüyoruz. KKM dâhil yabancı paranın toplam mevduat içinde payı önemli bir değişim göstermeden %40,3'e yükselirken, TL'nin mevduat havuzundaki payı ise uzun bir süredir olduğu üzere %60 seviyelerinin etrafında dar bantta kalmaya devam etti.  

Son dönemlerde yatırımcı ilgisinin DTH'ın yanı sıra yatırım fonlarına yöneldiğini biliyoruz. Bu doğrultuda, TEFAS verilerini kullanarak yatırımcı eğilimlerindeki değişimi ve fonlardaki dolarizasyon eğilimini her hafta incelemeye başladık. Bu minvalde, 19 Mart’ta patlak veren siyasi gelişmelerin ardından döviz kurlarında artan volatilite, menkul kıymet yatırım fonlarındaki döviz cinsi portföy büyüklüğünü yukarı taşımıştı. Mart ortasında %30 seviyelerinde olan döviz payı, Nisan başında %37’ye kadar yükselmesi ardından son haftalarda %35 civarında denge bulduğunu görmüştük. Lâkin, son günlerde yaşanan siyasi gelişmelere paralel yönün hafif de olsa yukarıya döndüğünü görüyoruz. Son verilere göre fonlardaki döviz cinsi portföy büyüklüğünün 55 milyar dolar olduğunu not edelim (bakınız grafik). 

Dün TCMB kararı ardından Fed'in kararına ışık tutacağı beklentisi ile TÜFE enflasyonu büyük bir dikkatle takip edildi. Ağustos ayında ABD'de tüketici fiyatları aylık bazda gıda ve kira fiyatlarının gölgesinde %0,4 artarak yedi ayın en yüksek yıllık enflasyonu (%2,9) kaydedildi. Aynı dönemde ilk işsizlik maaşı başvuruları 12 bin artışla 263 bine çıkarak neredeyse dört yılın zirvesine ulaştı. Veri ardından, vadeli kontratlar, haftaya sonuçlanacak toplantıdan 25 baz puan indirime kesin gözüyle (%92) bakarken, 50 baz puan indirime ise %8 ihtimal tanınıyor. Sene sonuna kadar düzenlenecek üç olağan toplantıda ise toplam beklenti 72 baz puan (3x25 baz puan) olduğu not edelim. 

Türkiye borsasının aksine, yurt dışı cephede ise risk iştahının dolu dizgin korunduğunu görüyoruz. TÜFE verisi ardından ABD borsaları geceyi rekor seviyelere yükselerek tamamlarken, Tesla %5 yükselişle ön plana çıktı. Yeni gün başlangıcında, Asya borsaları, Fed’in faiz indirim döngüsünden aldığı destekle yeni zirvelere yelken açtı. Gösterge endeks Tokyo borsası Nikkei, Güney Kore endeksi Kospi ve Tayvan endeksleri rekor seviyelere ulaşırken, yapay zekâ sektörüne yönelik yüksek kâr beklentileri bu ralliye ivme kazandırdı. ABD enflasyon verilerinin Fed’in önümüzdeki hafta faiz indirimine engel olmayacağı, yıl sonuna kadar üç indirim ihtimalinin güçlü biçimde fiyatlanması ile ABD 10 yıllık tahvil getirisi %4,03 ile son beş ayın dibine geriledi.  

Altının ons fiyatı bu sabah 3,650 seviyeleri ile rekor 3,673 zirvesinin kıyısında işlem görüyor. Gümüşün ons fiyatı 42 dolar seviyesini aşarak emin adımlarla yükselişine devam ederken, kripto cenahında da amiral gemi bitcoin 115bin dolar seviyesine geldi. Ripple teknik mânâda 3 dolar seviyesinin hemen üzerine yükselerek olumlu bir sinyal verdi! Altının ons fiyatında soluksuz yükseliş ardından biraz da olsa yorulma emareleri hissederken, gümüş ise daha dirençli bir görünüm sergiliyor. Piyasaların her daim bir yöne hareket etmediğini, kalabalıkların ilgisini çeken altında yön yukarı görünse de, aşağıda, sert yükselişin tetiklendiği önemli seviye 3,430 doların büyük bir dikkatle takip edilmesi gerektiğinin altını çizmek isteriz. Yukarıda ise kısa vadede 3,700 sonrasında ise 3,900 - 4,000 dolar seviyeleri takip edeceğiz. Büyük resimde, altın, gümüş ve bitcoin için olumlu tonumuzu koruyoruz. Uluslararası altın rezervlerinin nasıl artış eğiliminde olduğunu aşağıdaki grafikten görerek Büyük Uyanışın uzağında kalmamaya gayret edilmesi gerektiğini düşünüyoruz. 

Avrupa cephesinde ise dün ECB faizleri sabit tutarak politikanın “iyi bir yerde” olduğunu vurguladı. Aralık ayında olası ek bir indirimin tartışılabileceği sinyali verilse de, piyasalar ECB’nin bu döngüyü büyük ölçüde tamamladığı görüşünde birleşti. Dolar yen karşısında 147 seviyesinde dengelenirken, EURUSD paritesi ise yeniden 1,17 seviyesinin üzerine yükseldi. Dolarda değer kaybının yeniden başlayabileceği ihtimalini göz ardı etmiyoruz. Bu minvalde, altın, gümüş ve kripto paraların yanı sıra, EUR'ya da alıcı gözle bakıyoruz! 

ABD’nin önde gelen muhafazakâr aktivistlerinden Charlie Kirk, Utah Valley Üniversitesi’nde konuşma yaptığı sırada uğradığı silahlı saldırı sonucu hayatını kaybettiğini dün bültenimizde belirtmiştim. Üniversite öğrencileri ile yaptığı tartışmaları kızım ile birlikte pek çok kez izleme fırsatım oldu. FBI, olay yerinden kaçan ve üniversite çağında olduğu belirtilen saldırganın kullandığı düşünülen tüfeği ormanlık alanda buldu. Trump, Charlie Kirk'e ülkenin en yüksek sivil nişanı olan Başkanlık Özgürlük Madalyası verileceğini açıklarken, saldırı ABD’de son yılların en yoğun siyasi şiddet dalgasının yeni bir örneği olarak değerlendirildi. Kirk’ün ölümü hem ABD içinden hem de uluslararası kamuoyundan sert tepkiler topladı. Herkese güzel ve sağlıklı bir hafta sonu dilerim.

İktisatbank Günlük Piyasa Analiz ve Yorumu 12 Eylül Cuma