Filiz Uzun: İlk yardım hayat kurtarır, bilinçsizce yapılan müdahaleler ise can kaybına neden olur

Uzman İlk Yardım Eğitimcisi Filiz Uzun, özellikle yaz aylarında sıkça yaşanan boğulma vakalarına karşı ilk yardım konusunda bilinçli hareket edilmesi gerektiğini vurguladı.

Uzun, “İlk yardım bilmek hayat kurtardığı gibi bilmemek ama bildiğini zannetmek de ölüm ya da sakat kalmalara neden olabiliyor!” ifadelerini kullandı.

Filiz Uzun’un sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı açıklama şöyle:

“Yine ilk yardım bilmenin öneminin konuşulduğu ve önemsendiği aylardayız. Ülkece her yaz denizde boğulma nedeni ile  can kaybının olduğu günlerden itibaren ilk yardımı konuşmaya, sonrasında da bu alanla ilgili hiçbir şey yapmamaya devam ediyoruz. Hiçbir güvenlik önlemi almıyoruz. Çoğu plajda ilk yardım eğitimi alan cankurtaran maalesef yok. Dünya kadar giriş ücreti alan plajlar dahi bu hizmeti vermiyorlar. Verenler de yeterli değil. Olay yerinde profesyonel İlk yardım bilen olmadığı zaman etrafta yardım etmek adına bazı insanlar bilinçsizce müdahale yapmak zorunda kalacaklardır. Yanlış uygulama yapanlar için de bir ceza olmadığından meydanı boş bulanlar müdahale etmeyi kendinde hak bulacaktır. 

Tam 14 yıldır Sağlık Bakanlığa himayelerinde ben Filiz Uzun  ve meslektaşım Aynur Özkum İzveren her ay ilk yardım eğitimleri veriyoruz. Yaklaşık 2 bine yakın insanı yetiştirdik ancak her geçen gün artan nüfusumuz için bu sayı  yeterli değil. Herkesin ilk yardım öğrenmesi ve bilgilerini yenilesi gerekmektedir. Çünkü DSÖ verilerini sürekli güncelliyor. Bilimin ışığında uygulamaları revize ediyor.

Artan nüfus sayesinde her geçen gün trafik kazaları ve iş kazalarının da artığını gözlemlemekteyiz. Bunun yanında iklim değişikliği nedeniyle  hava sıcaklarının beklenilenden daha çok artması ile insanlar (yüzme bilen ya da bilmeyen) biraz serinlemek adına kendilerini denize atmaya başladığı zamanlardayız. Elbette boğulmaların da arttığı mevsimdeyiz. Bizim gibi ada ülkelerinde bu beklenmedik bir durum değildir. Hava sıcaklığının arttığı bu dönemde bu tür sorunlar için ülkece hazırlanıyor muyuz? Tabi ki hayır!

Peki neler yapılabilir? Boğulmaları önlemek mümkün müdür? Elbette mümkündür.

Plajlarda cankurtaran bulundurma zorunluluğu olmalı,

Cankurtaranlar her 2 yılda bir ilk yardım eğitimlerini yenilemeli, Belediyeler ya da sahil güvenlik;  kıyıları denetlemeli ve tehlikeli bölgelerde denize girişleri yasaklamalı ya da belirli alanlara “denize girmek tehlikelidir” gibi uyarılar asmalı.

Plajlarda derin kesimler sınırlarla belirlenmeli,

18 yaşından büyük bireylerin ilk yardım bilgisi ile donatılmasına teşvik edilmeli,

okullarda ilk yardım müfredatı eklenmeli,

BRT veya özel televizyonlar boğulmalara karşı spotlar hazırlayıp sürekli bu konuyu gündem yapmalı.

Basın aracılığı ile insanlar tehlikeli ve denizin dalgalı olacağı saatlerde uyarılmalı

Sürekli bu alanda uzman kişilerce bilgilendirme programları yapılmalı... (Şimdilik aklıma gelenler bunlar ve tabi ki bunlar genişletilebilir)

Dün yine yüreğimizi acıtan ölümle sonuçlanan bir boğulma vakası yaşandı. Bu alanda uzman bir eğitmen olarak kursuma katılanlar ya da üniversitelerdeki öğrencilerimden birçok mesaj aldım. “Böyle bir ilk yardım daha önce görmedik” diye. Olay yerinde olmadığımdan dolayı bu konuda bir şey söylemek istememekle beraber gördüğüm birkaç fotoğrafta doğru ve profesyonel bir ilk yardım yapılmadığı yönündedir. (Ancak bunu net bir şekilde söylemem mümkün değildir). Sevdiklerimizin de her an böyle bir durumda olabileceğini düşünerek endişelenmemek elde değil. Birçok ülkede ilk yardım bilmeyen insanlar olabilir bizde de çoktur ancak bizdeki tek fark bilmediğimizi kabul etmiyoruz ve yardım etmek adına maalesef yanlış müdahale yapabiliyoruz. Bu da ölümlere bazen de sakat kalmalara sebep olabilmektedir.

Üzülerek belirtmeliyim ki bir olay yerinde yaralıyı ya da hastayı kurtaracak ilk yardım bilen birinin olmaması bilmeyenlerin hastayı kurtarmak adına yanlış müdahale yapmasına sebep olacaktır. Bunun suçlusu o plajın sahibi ya da o bölgenin belediyesidir. Sorumluluğu da onlar almalıdır. Ve elbette cankurtaran bulundurmayan ya da ilk yardımcı bulundurmayan plajlar ceza almalıdır. Bilmediği halde yanlış müdahale yapanlar da soruşturulmalıdır.

Boğulan kişiye müdahale; kişi bilinçliyle Helming manevrası ile, kişi bilinçsiz ve nefessiz kalmışsa  da (ki bu tanıyı koymak da ciddi eğitim gerektirir) yapılması gereken Temel yaşam desteğidir (CPR; Kardiyo-Plmoner Resüsütasyon) Bu uygulama yapma yetkisi sadece sertifikası olanlar için geçerlidir. Bu uygulamayı bilmeyenlerin yapmaya çalışması çok tehlikelidir. 5 günlük bir eğitim alarak sertifikalı olabilirsiniz. Biz her yıl eylül-haziran aylarında her ay bu eğitimi vermekteyiz. Katılım için Sağlık Bakanlığına başvurmak yeterli olacaktır. İlk yardım hayat kurtarır, bilinçsizce yapılan müdahaleler ise can kaybına neden olur… İlk yardım öğrenmek için sadece 5 gününüzü ayırmanız yeterli olacaktır.”