Umut Öksüz: Trump’ın ilaç politikaları KKTC'yi de etkileyecek!

Eczacılar Birliği’nin eski başkanı Umut Öksüz, Amerika Birleşik Devletleri’nin eski başkanı Donald Trump’ın açıkladığı yeni ilaç politikalarının Türkiye ve KKTC’yi nasıl etkileyeceğine dair değerlendirmelerde bulundu.

Öksüz, bu politikaların kısa vadede bazı olumlu etkiler yaratabileceğini ancak orta ve uzun vadede ciddi sorunlara yol açabileceğini belirtti.

Öksüz'ün değerlendirmesinin tamamı şu şekilde:

"Trump’ın Açıkladığı Yeni İlaç Politikası Türkiye ve KKTC’yi Etkileyecek Mi?

Bal gibi de eykileyecek. Belki bir ihtimal belli bir süreliğine olumlu yanı olacak fakat orta ve uzun vade için kırmızı alarmın net göstergesidir!

ANLAŞILIR VE BASİT ŞEKİLDE, TRUMP'IN YAPMAK İSTEDİKLERİ;

• ABD’nin ithal ilaç fiyatlarını en düşük uluslararası seviyeye çekecek

• İthal edilen ilaçlara %25 il %200 arası değişen yüksek gümrük vergisi uygulanacak

• Global ölçekte ilaç üretim tesislerinin kısa ve orta vadede üretim tesislerini ABD’ye taşıyacak.

PEKİ BİZİ BU AÇILIMDAN SONRA NELER BEKLİYOR?

• KISA VADE içinde şüphesiz ithal ilaç fiyatlarının düşmesi, uluslarası ilaç üreticilerini ABD pazarında kalabilmek için fiyatları düşürmek zorunda kalacaktır. Böylece belki de geçici de olsa KKTC’de de ithal ilaç fiyatları düşmesini sağlayabilir.

• ORTA ve UZUN VADE içerisinde ise uluslararası ilaç şirketleri ABD pazarında fiyatları düşürmek zorunda kalacak olacağından diğer ülkelerdeki (TC ve diğer ülkeler, dolaylı olarak KKTC) fiyatları artırarak zarar dengelemeye gidebilir.

• ORTA ve UZUN VADE içerisinde İlaç üreticileri düşük kar marjı nedeniyle ABD dışındaki pazarlara daha az ilaç sunmasını olası olarak görüyorum. Böylece ülkemize de ilaç tedarik sorunları yaşanması yüksekle kuvvet.

• ORTA ve UZUN VADE ABD bu projeyle yerli üretime açıkça teşvik edecektir. Uluslarası ilaç üreticileri ABD içinde daha fazla üretim yapmasına yol açılacak ve ABD dışındaki ülkelerde üretim net şekilde düşmeye başlayacaktır.

Yani bu vesileler ile ülkemize ilaç ihracatı azalacaktır. Pfizer gibi büyük ilaç şirketleri, karlılık ve düzenleme baskıları nedeniyle TC’den çekilmesi veyahut ürün kalem yelpazesini daraltması dahi söz konusudur.
Öte yandan tedarik zincirinde aksamaların yaşanması çok büyük olasılıktır. ABD’nin ithalat politikalarındaki değişiklikler küresel ilaç üretim ve dağıtım ağlarını da maddi manevi net şekilde etkileyecek ve belki de çoğu ilaçların temininde gecikmeler yaşanacaktır.

Kısacası her zaman dile getirdiğim gibi, isteyen kabul etsin isteyen etmesin, dünya nezdinde yaşanan İLAÇ KRİZİ ülkemizde de gün geçtik sonra artarak ne yazık ki devam edecektir.
Çok kez dile getirdim, yine söyleyim…

Gelin krizi fırsata çevirelim, somut ve uzun vadeli çözüm odaklı konuşalım!

NE Mİ YAPALIM?

• KKTC için ilaç üretim fırsatıdır şu an. TC ile ekonomik sağlık iş birlikleri kapsamında KKTC’de küçük ve orta ölçekli ilaç üretim fırsatını şimdiden yaratın.

• İlaç üretimi için yatırımcının önünü açın, sadece TC değil AB’den projeler ile desteklenecek yeni üretim tesislerinin adımlarını atmak için sağlık profesyonelleri ve yatırımcıların önünü açın.

• Alternatif ilaç tedarik yolları şu andan itibaren KKTC Sağlık Bakanlı’ğı tarafından açılmalıdır. Özellikle GMP kurallarına uygun bir şekilde Asya ve Orta Doğu’dan alternatif ilaç kaynakları bulunarak tedarik için yasalar nezdinde ön açılmalıdır.

• Türkiye’deki ilaç fiyat kararnamesi bizlerin elinde olmadığını yıllarca defakez dile getirdim. Artık KKTC yetkilileri KKTC’deki ilaç fiyatlarını belirleyecek yasal bir yapı oluşturması gerekmektedir. İçerisinde ekonomistler, avukatlar ve diğer bilir kişiler dışında ilacın tek bilir kişisi olan kamu ve özel eczacılara da yer vermelidir.

SONUÇ OLARAK;

Trump’ın yeni ilaç politikaları kısa vadede ABD ilaç piyasasını hedef alsa da küresel tedarik zincirleri ve fiyatlandırma mekanizmaları üzerinde etkileri nedeniyle TC ve KKTC ilaç piyasalarını da dolaylı olarak etkileyecektir. Bu nedenle, her iki ülkenin de gelişmeleri yakından takip etmesi ve olası etkileri minimize etmek için önlemler alınması önemlidir. Aksi halde yine “kriz” kelimesi hayatımızdan eksik olmayacaktır!"