DAÜ’den ‘Alfabe komisyonu’ üyesi Ahmet Pehlivan: Yanlış anlaşıldı, ulus devlet alfabeleri geçerli

Türk Akademisi, Türk Devletleri Teşkilatının (TDT) kurduğu Türk Dünyası Ortak Alfabe Komisyonu'nun 34 harften oluşan Ortak Türk Alfabesi önerisi üzerinde uzlaştığını duyurdu.

Çalışmaları 1991 yılına değin uzanan Türk dünyasının ortak kullanacağı 34 harften oluşan Ortak Türk Alfabesi Projesi ile ilgili önemli adım atıldı.

Türk Dünyası Ortak Alfabe Komisyonu'nun Ortak Türk Alfabesi ile ilgili bildiri yayımlamasının ardından, Ortak Türk Alfabesi harfleri ve okunuşu gündeme geldi.

34 harften oluşan Ortak Türk Alfabesi bildirisinde temel Latin alfabesinde bulunmayan sesleri doğru bir şekilde temsil etmek için özel karakterlerin dâhil edilmesinin gerekliliğini kabul ederek bu işaretlere yönelik standart bir yaklaşım üzerinde mutabakata vardığı kaydedildi.

34 harfli Ortak Türk Alfabesi, Türk dünyasındaki farklı lehçeler ve dil ihtiyaçları göz önünde bulundurularak tasarlandı.

ERDOĞAN: “KKTC DE PROJEDE YER ALMAYA HAZIR”

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türk Devletleri Teşkilatı'nın Özbekistan’da gerçekleştirilen 11. Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi'nde ‘Ortak Türk Alfabesi’ projesine dikkat çekerek, bu yeni alfabetik sistemin Türk dünyasını daha güçlü bir şekilde bir araya getireceğini ifade etti.

Erdoğan, Türkiye’nin alfabe değişikliğine geçmek üzere hazır olduğunu ve KKTC’nin de bu projede yer almaya hazır bulunduğunu belirtti.

Erdoğan, Bakü'de geçtiğimiz eylül ayında Türk Akademisi ve Türk Dil Kurumu öncülüğünde düzenlenen Ortak Alfabe Komisyonu toplantısında kabul edilen 34 harfli yeni alfabe ile Türk devletlerinin daha sıkı bir iletişim ve kültürel birlik sağlayacağını söyledi.

DAÜ’DEN ORTAK ALFABE KOMİSYONU ÜYESİ AHMET PEHLİVAN: YANLIŞ ANLAŞILDI

Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) Eğitim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ahmet Pehlivan, meselenin kamuoyunda yanlış anlaşıldığına dikkati çekti.

“Bu alfabe kararı yanlış anlaşıldı” diyen DAÜ Prof. Dr. Ahmet Pehlivan, söz konusu alfabenin ülkelerin alfabesinde bir değişikliği içermediğini, ulus devletlerin alfabelerinin geçerli olduğunu, bu alfabenin Türk devletleri içindeki anlaşmayı sağlayacak bir alfabe olduğunu, söz konusu çalışmaların 1991’e kadar uzandığını söyledi.

Kıbrıs Postası’na konuşan Türk Dünyası Ortak Alfabe komisyonunda yer alarak çalışmalara katılan Prof. Dr. Ahmet Pehlivan, tartışmalara konu olan mesele hakkında şu değerlendirmeyi yaptı;

“…milli alfabeler ülkelerin kendisinde kalacak; onun yerine geçecek bir alfabe değil bu.  iş ilişkilerinde, eğitim ilişkilerinde, iç anlaşması için yapılmış bir şeydir bu… Yanlış anlaşıldı. Uluslararası alanda böyle bir fikir yeni bir şey değil zaten; doksanlı yıllardan beri var. 91 yılında başladı sonra kesildi. Türk devletleri kendi aralarında böyle bir şey düşünüldü ama tam olarak da nerede nasıl uygulanacakla ilgili bir çalışma yoktur. Bu, anlaşma dili hakkında bir alfabe… Azerbaycan kendi alfabesini kullanacak. Kırgızlar, Kazaklar Latin alfabelerine tam geçmedi zaten henüz. Bizim basında da sanki 6 harf yazacağız gibi bir şey var. Böyle bir şey benim katıldığım toplantılarda konuşulmuş bir şey değil… Devletler kendi aralarında nasıl İngilizce yazıyorsa Türk devletleri de yazışmalarında… Türk devletleir arasında anlaşma dilini yansıtan harfler bunlar…”.

HANGİ HARFLERDEN SÖZ EDİYOR?

Ortak Türk Alfabesi, Türk dillerindeki asal sesler esas alınarak ve aynı kaynaktan çıkanlar sınıflandırılarak tüm harflerin gösterildiği bir sistemdir.

Her harf, Türk dillerinde bulunan farklı fonemleri temsil etmektedir. İlk olarak 1991 yılında başlatılan çalışmalar ile Türk ülkelerinin ortak bir alfabe kullanması planlanmış ve hâlihazırda 29 harften oluşan Türk alfabesine 5 yeni karakterin eklenmesi tavsiye edilmişti.

Geçtiğimiz aylarda Bakü'de kabul edilen Ortak Türk Alfabesi ile, mevcut alfabeye ek olarak Q, X, W, Ň, Ä harflerinin eklenmesi planlanmakta…