Özdil Nami; “Federasyon veya iki devlet, sorun bir şekilde bitmeli”

Eski Dışişleri Bakanı ve müzakereci Özdil Nami;

“Annan planı döneminde, çok farklı bir hava vardı. Bugün o hava yok. AB’nin genişleme süreci vardı ve Türkiye de bu projeye dâhil edilmişti. Bunu ABD de destekliyordu. Bizde de, çok faklı ve önemli kesimler, birlikler, bir araya gelip toplum ve ülke sorunları için çözümler üretiyordu. Bugün bunlardan eser yok.

Türkiye’de dört yıl seçimsiz bir dönem var. Dış politika ve ekonomide olması gereken noktalara dönüş sinyalleri, önemli gelişmeler. Bizim çıkarımız için, bugünkü statükoya son vermemiz gerek. Tanınmamış bir ülke olmak uzun süreli çıkarlarımıza zarar veriyor. Sosyal yapımız ciddi şekilde tehdit altında. Daha birçok çıkmaz var. Bunları ortadan kaldıracak yegâne çözüm, Kıbrıs sorununun çözümüdür. Bunu söylerken mutlaka federasyon, Rumlarla anlaşmalıyız demiyorum. Ya federasyon, ya iki devletli çözüm. Bu sorunun bir şekilde bitmesi lazım.

Annan planından bu yana bu toplum çok önemli birikimler kazandı. Türkiye ile konuşarak, kesimler, örgütler arasında uzlaşıyı sağlayarak, yeni bir motivasyonu sağlayabiliriz.

Crans Montana’da her imkânı, her konuyu bir araya getirdik. Olmadı, bazen elinizden geleni yapsanız da olmuyor. Karşı taraf hiçbir bedel ödemeden masadan kalktı ve gitti. Faturayı biz ödedik. BM yanımızda durmadı. Türkiye için denklem değişti. Onlar da biz elimizden geleni yaptık olmadı ve Kıbrıs sorunu artık önceliğimiz değil, önceliğimiz iç siyasette seçim kazanmak dediler.

Crans Montana sürecinde ve sonrasında adına yakışır, büyük bir devlet, bölgede aktör olarak ellerinden geleni yaptılar. Ancak karşılarında ciddi bir muhatap yoktu. Şimdi biz masadan kaçan tarafı, masaya dönmeye zorlamayarak, ellerini rahatlatıyor, baskı altında olmamasına yardımcı oluyoruz.

Sadece iyi niyetle masaya oturmak mümkün değil. Artık sonuç ne getirecek, kim hangi durumda bedel ödeyecek bunların belirlenmesi gerek. Her konuya hayır diyerek, kimse kimseyi rehin tutmamalı.”

Eski Bakan ve müzakereci Özdil Nami ile yaptığımız TV programından bir bölümü yazının girişinde paylaştım.

Aynı şekilde CTP Genel Başkanı Tufan Erhürman da Kıbrıs Postası TV’de konuğum oldu.

Tufan hoca da, Kıbrıs konusu ile ilgili olarak şunları dile getirdi;

“Görünmez bir müzakere şu anda yürütülüyor. Bunu söylemek için kâhin olmaya gerek yok. Müzakere öncesi müzakere, geniş kesimlerle yürütülüyor. Bu sonuca ulaşır mı ulaşmaz mı göreceğiz.”

Benzer dönem ve süreçleri daha önce de yaşadık.

Ortada bir çaba görünüyor, ancak sonuca gidecek bir çaba olmadıktan sonra, bir önemi yok.

“Karşı tarafı rahatlatıyoruz” yorumuna katılıyorum.

Her defasında olumlu adımlar atan, fakat karşılık görmeyen taraf olarak, suçlu kim, onu tüm taraflara gösterecek diplomasiyi kullanmamız gerek.

O zaman ilgili tüm taraflara, “biz gerekeni yaptık, karşılığını bulamadık, ama bedelini biz ödüyoruz, bunu düzeltmek için gereğini yapın, verdiğiniz sözleri tutun” diyebiliriz.

Siyaset diplomasi budur, bunu kullanmak gerek.

Özdil Nami’nin;

“Birçok çıkmazımız var. Bunları ortadan kaldıracak yegâne çözüm, Kıbrıs sorununun çözümüdür. Bunu söylerken mutlaka federasyon, Rumlarla anlaşmalıyız demiyorum. Ya federasyon, ya iki devletli çözüm. Bu sorunun bir şekilde bitmesi lazım” yorumunu da ilginç bulduğumu söylemeliyim.

Tüm kesimlerin ortak fikri, bu sorunun bitmesi gerektiğidir.