İskele İmar Planı ve Belediyeler Yasası...

Son iki haftadır Mağusa-Yeniboğaziçi ve İskele İmar Planı ve Belediyeler Yasası üzerine yeniden kafa yormaya başladım. Konunun teknik boyutunda birçok arkadaştan destek aldım. Bununla birlikte sivil toplum-hükümet dışı örgütlerin temsilcileriyle de ayrı ayrı görüşme şansım oldu. İmar planının genelini okuyarak kendimce yorumlamaya da çalıştım. Planın genelinde sıkıntılar olmasına karşın en somut sıkıntının İskele merkezine yönelik imar planında göze çarptığını söylemek mümkün. Bununla birlikte yerel yönetimlerin yetkilerini artıracak düzenlemelerin ilgili planda yer almadığını Belediyeler Yasası'na da gönderme yapılmadığı dikkat çekmektedir.

İmar planları ekonomik ve sosyal kalkınmayı sağlayarak yaşam standardımızı artırmak amacıyla hazırlanmaktadırlar.

Günümüzde planlı kentleşmenin ve sürdürülebilir bir çevrede yaşamanın, olmazsa olmazı imar planlarıdır…

İmar planının İskele'yi kapsayan kısmındaki eksiklikleri ve sorunsalları özetlemekte yarar vardır…

İskele özelinde tartışmaların tarım arazisi ve çok katlılık üzerine yoğunlaştığını gözlemliyorum… Bazı sivil toplum örgütü temsilcileri dışında maalesef büyük bir çoğunluk dikkatlerini sadece bu iki hususa veriyor… Oysa ki, plan daha detaylı incelendiğinde göze çarpan diğer unsurları ve eksikliklerin daha manidar olduğu görülüyor… Neler mi?

Plana göre İskele kent merkezinin nüfusunun 100 bin kişiyi aşması öngörülüyor, ancak 100 bin kişiye hizmet verecek olan kanalizasyon ve arıtma sisteminin finansının nasıl karşılanacağı konusunda bir fonlama sisteminin veya kaynağın imar planında yer almadığı gözden kaçmıyor. Bununla birlikte bölgede yapılan araştırmalarda arıtma tesisinin maliyetinin 21 milyon Avro civarında olabileceği belirtilmekte… İskele Belediyesi'nin günümüzdeki Belediyeler Yasası çerçevesinde ve bir fon oluşturmadan böyle bir projeyi gerçekleştirmesi imkânsız gibi görülmektedir.

Fonlama sisteminin noksanlığı sadece kanalizasyon altyapısı bağlamında gözükmüyor. Sağlık hizmetlerini verecek olan hastaneler ve eğitim hizmeti verecek olan okulların inşasının nasıl yapılacağı ve hangi noktalarda ilgili binaların yer alacağı da imar planında net şekilde detaylandırılmamıştır…

Bununla birlikte çok kültürlü bir yapının oluşma sürecindeki İskele kent merkezinde eğitim kurumlarının verdikleri eğitimin muhtevası bağlamında da ayrıca değerlendirilmeleri gerekiyor… Örneğin ilgili okullar hangi dilde eğitim verecekler?

İskele'de açılması planlanan yeni bir üniversite veya üniversite kampüsü için de bir arazi detaylandırmasının planın son halinde yapılmadığı mühendis ve mimar arkadaşlarımızın da belirttiği üzere dikkat çekmektedir.

100 bin kişiyi aşan bir nüfusun öngörüldüğü bir merkezde, kent içi ulaşımı sağlayacak alternatifli yollar ve çağdaş bir hafif raylı siteminin de ilgili planda yer almadığı göze çarpmaktadır. Kentsel ulaşıma yönelik bir açılım yapılmazsa, gelecekte araçla 2-3 km'lik bir mesafenin 25-30 dakikada kat edilmesi de kaçınılmaz olur…

Özellikle Long Beach bölgesine ilişkin sel tehlikesinin varlığı planda yer almasına karşın, alternatif bir kanal oluşturulması ve mühendislik önleminin planda detaylandırılmadığı da gözden kaçmamaktadır.

Yerel yönetimlerin yetkilerinin ve gelirlerinin artırılması yönünde imar planlarında söz sahibi olmaları kaçınılmazdır. Bu nedenle imar planına eklemeler yapılarak, Belediyeler Yasası'nda öngörülen değişikliklere de gönderme yapmak suretiyle belediyelerin idari anlamda yetkilileri artırılmalıdır. Bununla birlikte belediyelerin gerekli alt yapı yatırımlarını yapabilmeleri için gelirlerinin de artırılması ve bir fonlama sistemi kurulması kaçınılmazdır.

İmar planının hazırlanması ülkemiz açısından önemli bir gelişme, ancak planın yeniden gözden geçirilmesi, eksikliklerin giderilmesi ve bununla birlikte bir fonlama sisteminin kurulmasıyla planın yürürlüğe girmesi en büyük dileğimizdir…

Not: Belediyeler Yasası'ndaki değişiklikler ivedi bir şekilde yapılmadığı takdirde, belediyelerin kısa bir süre sonra halen yaşadıkları finansal sıkıntıların daha da derinleşeceği bir gerçektir.