Meclis’in elektrik bütçesi 30 milyon TL

Her yılın son iki ayı, hükümetin bir sonraki yıl için bütçesini oluşturma dönemidir.

Hükümet bütçesini oluşturur, görüşülmeye, tartışılmaya başlanır, eleştirilir, hükümet çoğunluğu ile geçer.

Bir işyeri, şirket hatta ev içinde bile, ekonomik durum önemlidir, bütçe ve planlama, gelir ve gider arasında yapılır, dengeli olmasına çaba harcanır.

Ve çok basittir, 10 TL kazanılırken, 50 TL harcayamazsınız, harcamamalısınız.

Devletlerin vergi, izin, fon, harçlar, cezalar gibi kaynakları var.

Dış yardımlar ve borçlanmalar da gelir olarak gösterilebilir.

Bunların bütünü, bir harcama planı ile kullanılır, hükümetin olmaktan çıkar ve devletin harcayacağı kaynak haline gelir.

Klasik bir söylemle, eğitim, sağlık, güvenlik, altyapı harcamaları, kamu maaşları, dezavantajlı kesimlere sosyal yardım, borç faizlerini karşılama, ihtiyaçları kaynaklara göre önceliklendirip, en verimli şekilde kullanma.

Konu sadece kamu giderleri, maaşlar değil, kamu hizmetlerinin sürdürülebilir şekilde finanse edilmesini garanti etmek.

Sürdürülebilir bir ekonomi, dengeli büyüyen bir piyasa, adil gelir ve bu gelirin yine adil dağılımını düzenlemek.

Kısaca, hükümet bütçesi, bir ülkenin gelir, gider dengesidir.

KKTC bütçesi, her yıl denge, açık ve tüm alanlara yayılması ile ilgili tartışmaların odağıdır.

Hükümet sunar, planlar, alanlara yayar, Meclise, komiteye gönderir, komitede madde madde görüşülür, genel kurul da bir bütün olarak oylanır ve genelde oy çokluğu ile kabul görür.

Şimdi bazı konular var, biraz bütçe, biraz siyaset, etik ve önceliklerle alakalı.

Bütçe ile ilgili bu kadar geniş bir giriş yaptıktan sonra, şu konulara bakalım.

Öncelikle çok kısa olarak, şu Fiber Dönüşüm Protokolü ile ilgili olarak, Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı konuyu anlatıyor, gündemde tutuyor.

Bir kere ihalesiz hiçbir iş yapılmaz, yapılmamalı, bu bile tek başına bir sorun.

Teknik konulara boğulmadan bir de şunu söylemem lazım;

Erhan başkan, sürekli erken seçim çağrısı yapıp, tarih veriyor, erken seçimi isteyen hükümet ortağı olarak, giderayak böyle bir protokolle, bu ülkenin haberleşme altyapısını 25 yıllığına bir şirkete vermek ne kadar etik?

Devletin en önemli hizmet kollarından birinden bahsediyoruz, ihale ve bu yolla rekabet ve karşılığında tekelcilik değil, kaliteli hizmet.

Ötesine itiraz eden zaten yok.

Sağlık, eğitim, barınma, ulaşım, hepsi de sosyal bir devletin olmazsa olmazları.

Hükümette hangi siyasi taraf olursa olsun, KKTC bu konularda sınıfta kaldı.

Sağlık alanında, yurt içi sevkler, tabi ki bu sağlıktır, kamu sağlık kurumlarının yetersiz olduğu zamanlarda, her imkân kullanılmalıdır.

Ancak bu her yıl artıyorsa, eksik alanlar azaltılacağına, çoğalıyorsa, burada bir sorun vardır.

Bir sektör oluşturulmuş demektir.

Son iki yılın bütçesine göre, sağlık bakanlığında yurt içi sevkler her yıl artmış sağlık bakanlığı bütçesinde bu sevklere ayrılan kaynak %3 iken 2026 yılı için %11.40’a yükselmiş.

İki yılda, dört kat artan bir kaynaktır bu.

Yeni Meclis binası giderleri ki çok tartışıldı, sadece su alımı 5 milyon TL’den, 14 milyon TL’ye yükselmiş.

En çok merak edilen elektrik gideri, bina kullanılmaya başladığı zaman 5 milyon, 2026 bütçesinde 30 milyon.

Devletin giderleri büyüyor, peki, gelirler artıyor mu?